#17 Misverstanden over creatief dagboekschrijven

Lees hieronder de transcriptie van deze aflevering

Hay! En welkom bij de eerste aflevering van “Tussen de regels schrijven” waarin ik je vertel welke misverstanden er zoal heersen over creatief dagboekschrijven.
Op mijn telefoon verzamel ik in mijn notitie-app allerlei quotes. Quotes die ik ergens lees of hoor of waar ik soms bewust naar op zoek ga. Begin dit jaar richtte ik mijn focus op schrijven, creativiteit en dagboeken en ontdekte dat wat voor schrijvers geldt, niet altijd voor dagboekschrijvers hoeft te gelden en andersom. Van deelnemers aan mijn workshops en cursussen hoor ik regelmatig dat de zogenaamde Schrijvers-quotes voor misverstanden zorgen. Tijd dus om er eens een paar onder de loep te nemen. 

Schrijven is iets dat je nooit zult leren op een universiteit of school. Het is iets dat in je zit, en als het er niet is, kan niets het daar plaatsen.

– Harper Lee –

Als ik het ergens niet mee eens ben is het deze quote wel! Je zou er toch ook moedeloos van worden. Zeker nu er steeds minder aandacht in het primair en voortgezet onderwijs is voor het leren schrijven. Wat tot gevolg zou moeten hebben dat schrijvers van een uitstervend ras zijn. En in deze gedigitaliseerde online en steeds vaker voicebased (serieus zo worden applicaties zoals podcast’s, voice-messaging en bijvoorbeeld ClubHouse genoemd)  connecties wordt er minder een beroep op je schrijfvaardigheden gedaan. Toch ben ik het niet met Harper Lee eens: schrijven kun je wel degelijk leren! Simpelweg door het te doen. Door te gaan zitten en te schrijven, al is het maar 5 minuten per dag. Niet omdat je nou persé een romanschrijver moet worden maar omdat je schrijvend je gedachten kunt ordenen, kunt onderzoeken. Afijn, ik zal niet in herhaling vallen want over de voordelen en het trainen van je schrijfspieren verwijs ik je graag naar afleveringen 2 en 6. En als je eens een creatieve schrijfoefening wilt doen ga je na het luisteren van deze podcast naar aflevering 3, 10 of 14.

Goed begrijpen is het beginsel en de de bron van goed schrijven.

– Horatius –

Ik snáp wel waar Horatius zijn uitspraak vandaan haalt. Als het gaat om schrijven ten behoeve van publicatie moet je wel weten waar je het over hebt inderdaad. Het mooie van creatief dagboekschrijven is dat de technieken gebruikt kunnen worden juist om thema’s te onderzoeken. In mijn ervaring zorgt schrijven er juist voor dat ik ga begrijpen wat er in mij leeft. Zolang ik niet begin met schrijven krijg ik niets goeds op papier.

Men moet het leven tot kalmte manen als men gaat schrijven.

– F.B. Hotz –

Denken dat je jouw gedachten helemaal op orde moet hebben voor je kunt gaan zitten schrijven. Dat je leven op rolletjes moet lopen, je huis aan kant is en iedereen om je heen tevreden en gelukkig, inclusief jijzelf.
Vooral die laatste schiet er vaak bij in. Helemaal als je van nature gewend bent om te zorgen. Dat zorgen doen we graag en vergeten helaas vaak om ook goed voor onszelf te zorgen. Dat lijkt pas te mogen als al dat andere gedaan is.
Het werkt echter andersom! Juist als je niet meer voor mezelf zorgt, sluipt er langzaamaan steeds meer chaos in je leven, rommel in je huis, gedoe in je relatie’s met anderen, drukte in je hoofd. En nee, dan heb je niet echt ‘zin’ om te gaan zitten schrijven want pfff, waar moet je beginnen en wat heeft het voor nut om al die ‘bagger’ op papier te zetten! Waar haal je de tijd vandaan als er steeds van alles te doen is, mensen iets van je willen?
Misschien is het wel een kip-ei verhaal. Dat door het besluit tijd voor jezelf te maken of dat nou is om te gaan zitten schrijven of een andere manier van zelfzorg is, je leven kalmer wordt ofdoor beter voor jezelf te zorgen, juist in periodes van drukte en onrust, wordt het kalmer en duidelijker in je hoofd. En hoe meer helderheid in je hoofd, hoe meer er helderheid in je leven komt.

Je hoeft in je dagboek niet dat op te schrijven wat je nooit zult vergeten.

– Sylvia Townsend Warner –

Er zijn gebeurtenissen in je leven die je voor altijd wilt onthouden of maar niet uit je hoofd krijgt terwijl je dat het liefste wilt. Jaren heb ik mijn best gedaan om bepaalde herinneringen te vergeten, zeker nadat ik een poging deed deze op papier te krijgen. Het kost ongelofelijk veel energie en aandacht om herinneringen enerzijds levend te houden en anderzijds zo goed mogelijk te vergeten.  Een manier van autobiografisch schrijven brengt lucht en ruimte in je hoofd omdat je het niet allemaal meer hoefde te onthouden of weg te drukken. 

Door de noodzaak zich verstaanbaar te maken, is de kunstenaar aan het gangbaar taalgebruik gebonden; schrijft hij wat voor anderen abracadabra is, dan kan hij net zo goed niet schrijven.

– Carry van Bruggen –

Je schrijft puur en uitsluitend voor jezelf. Om jezelf beter te leren begrijpen. Je hoeft dus niks uit te leggen, woorden te zoeken om anderen te laten begrijpen wat je bedoelt. Je gebruikt soms zelfs niet eens woorden maar alleen kleur of beeld. Plaatjes die voor jou helemaal kloppen bij wat je bedoelt. Woorden en beelden waar jij betekenis aan geeft.

Schrijven is schrappen.

– Godfried Bomans –

In je dagboek en tijdens workshops en cursussen wordt er niet geschrapt! Alles wat je schrijft is wat er op dat moment is. Je schrijft wat er in je opkomt en dat hoeft niet grammaticaal te kloppen. Zelfs de zinsopbouw deert niet. Alles wat je schrijft is goed.

Voor nu waren dit de meest voorkomende gedachten die je mogelijk tegen kunnen houden om je pen op papier te zetten. Herkende jij jouw aannames over creatief dagboekschrijven?

Dank je wel voor het luisteren naar deze aflevering. Graag tot een volgende!