Inspiratie,  Lezen over Schrijven,  Podcast

#28 De lezen over schrijven serie, deel 3

Lees hieronder de transcriptie van deze aflevering

Hay! En welkom bij de deze aflevering van “Tussen de regels schrijven” waarin ik je vertel over het creëren van verhalen en hoe je dit kunt gebruiken in je creatieve dagboek.Ik hoor het je denken: verhalen schrijven? Dat kan ik niet hoor! En hoezo? Verhalen zijn toch verzonnen! Dat hoort niet in mijn dagboek. En toch is een verhaal het vertrekpunt van waaruit we de behoefte voelen om te schrijven. Om op te schrijven wat een gebeurtenis of situatie met ons doet.

Reisverhalen schrijven van Jan Donkers

Een voornamelijk journalistiek boek naar mijn idee. Vooral gericht op mensen die bewust en vaak gefinancierd op reis gaan om een artikel over die reis of een bepaald land te schrijven. Reizen doen we vaak ook in gedachten, als je een boek leest bijvoorbeeld neemt diens schrijver je mee naar de plek waar dit boek zich afspeelt en laat jou door zijn ogen toe in de levens van de karakters. Zo kun je ook in je huis, je tuin, je lijf en je leven op reis gaan.   Een van de principes die je hierbij in je dagboek kunt toepassen is  bijvoorbeeld: praat met de lokale bevolking. Wie of wat woont er in je huis? Welke planten en dieren bevolken jouw tuin, hoe is het met je ledematen en ingewanden gesteld, welke routes leg je in je leven af en wie ontmoet je daarbij zoal? Loop eerst met aandacht door of naar de locatie waar je over wilt schrijven. Maak verbinding met je meubels, planten, lijf. Neem er de tijd voor en maak (ook 1 van de principes) in een klein notitieboekje korte aantekeningen van wat je ziet, hoort, ruikt, herinnert en ervaart.  Maak daarna een reisverslag. Daag jezelf uit om het verhaal van dat ene stoeltje, die boom of dat litteken toe te voegen. Maak een vergelijking met een eerdere reis, ander seizoen of vorig huis.

Mocht je binnenkort echt op reis gaan, erover gaan schrijven en dit willen publiceren dan geeft dit boek een aantal tips over hoe je dit kunt aanpakken.

Essays schrijven van Louis Stiller

Hoe vond jij het om een opstel te schrijven? Een werkstuk te maken? Voor mij was de onderzoeksfase het fijnste om te doen. Informatie verzamelen, op zijsporen komen, daarin een beetje verdwalen om daarna weer terug te komen bij het onderwerp. Dat laatste lukte meestal pas met hulp van de leerkracht. Dat verdwalen op zijsporen is nou juist iets wat  aangemoedigd wordt in aanloop tot het schrijven van een essay. Publicerend essayisten schrijven over kwesties van sociaal maatschappelijk belang. De definitie van een essay is: een persoonlijke bespiegeling die de lezer uitdaagt om mee te denken, tegenargumenten en -voorbeelden te verzinnen en in debat te gaan met de essayist. Het lijkt tegenstrijdig om in een dagboek iets te schrijven met jijzelf als enige lezer. Toch is dit een uitgelezen manier om kwesties te onderzoeken die jou bezighouden, om erover te schrijven zodat je je gedachten kunt aanscherpen. Niet om een sociaal maatschappelijk belang te dienen maar om je eigen gedachten aan te scherpen over persoonlijke of gevoelskwesties. In wezen is het een ontdekkingsreis naar wat een bepaalde kwestie voor je betekent. Je begint dit onderzoek met een vraag, niet om er perse een antwoord op te vinden maar om je ontdekkingsreis mee aan te vangen. Bedoelt om het bij elkaar sprokkelen van gedachten, associaties, informatie, ideeën, films die over het onderwerp zag en boeken die je ooit las.

Zoals een hond zijn neus op de grond kan zetten en ongeacht wat een geurspoor kan volgen om als hij niet uitkijkt vast te komen zitten in het riet langs de waterkant, zo schuilt er ook  gevaar in het zomaar op papier zetten van je pen om je gedachten en associaties te noteren. Het boek geeft daarom verschillende manieren om niet reddeloos verloren te lopen.

Wil je naast creatief dagboekschrijven ook blogs of columns schrijven, lees dan ook vooral dit boek want ook dat zijn vormen van essays.

Uw eigen verhaal van Bernard Selling

Een boek dat misschien nog wel langer en tot voor kort op het voorwoord na ongelezen, in mijn kast staat dan het boek van Dorrestein dat ik in de eerste aflevering behandelde. Een boek dat stap voor stap uitnodigt tot het schrijven van autobiografische verhalen. Niet zozeer om het uit te geven maar meer als nalatenschap. De schrijver vertelt lessen autobiografisch schrijven te zijn gaan geven omdat hij zelf niets over het leven van zijn vader te weten is gekomen. Behalve zijn beroep en hoe hij als publiek figuur was, wist hij niets persoonlijks over zijn vader toen deze overleed toen hij 16 was. Voor mij en velen met mij een herkenbaar thema. Mijn ouders spraken niet of amper over hun jeugd en drijfveren. En gek genoeg voel je als kind aan dat je hier ook geen vragen over moet stellen, wat ik dan ook niet deed.  In dit boek neemt de schrijver je stap voor stap mee langs de ingrediënten van jouw verhaal. Hij neemt je mee naar belangrijke plaatsen en mensen uit jouw jeugd en laat je onderweg technieken oefenen om dialogen, emoties en details door je verhaal vlechten.Elke nieuwe stap, elke nieuwe techniek wordt voorzien van voorbeeldverhalen van zijn studenten. Naast technieken voor het schrijven van je eigen verhaal, krijg je ook handvaten voor het schrijven van het verhaal van een ander, het schrijven over traumatische ervaringen en voor het geval je je verhaal wilt laten lezen aan familie.
Het schrijven van je levensverhaal blijkt niet meer alleen een bezigheid voor na je pensioen. En hoeft zeker niet geschreven te worden met als doel het na te laten aan je (klein)kinderen.


De held in je eigen verhaal van Mieke Bouma, Het pad van persoonlijk leiderschap

Dit boek is voor een belangrijk deel gebaseerd op de De reis van de Held van Joseph Campbell en The Writers Journey van Christopher Vogler. Bouma geeft aan dat we allen de schrijvers van ons eigen leven zijn en dat de levensreis die we maken een verhaal is dat we zelf schrijven. Zij schreef dit boek met hulp van de deelnemers van de trainingen die zij geeft aan mensen, teams en organisaties op weg naar persoonlijk leiderschap.


Elk hoofdstuk bestaat uit een van de 12 fases die ze destilleerde uit de boeken van Campbell en Vogler.  In elk verhaal, elke film, elk boek doorloopt de hoofdpersoon deze fases en zo geldt dat ook voor ons eigen verhaal.
Elk hoofdstuk sluit af met een aantal schrijfopdrachten en met de do’s e dont’s voor als jij je in deze fase bevindt. Heel veel schrijfvoer voor in je dagboek. Maar het allerfijnst is misschien nog wel de geruststelling die er van dit boek uitgaat. Het klopt helemaal dat je voelt wat je voelt, ervaart wat je ervaart want het hoort bij deze fase. Deze fase is nodig om uiteindelijk in de volgende fase te belanden. En weten wat er komen gaat maakt ook dat je je erop kunt voorbereiden. Het geeft je meer houvast.
Bouma schrijft “ de Reis van de Held helpt ons realiseren wat we ten diepste willen en wijst ons de weg naar een zinvolle bestemming”. In die zin sluit het naadloos aan bij het maanjaar dat binnenkort gaat starten en ook uit 12 fases bestaat. Je mag de tijd nemen voor je Heldenreis, voor het schrijven van jouw  verhaal.   
En dan zijn er ook nog verhalen die we onszelf vertellen, die niet perse de naakte waarheid zijn maar een interpretatie van hoe wij iets ervaren of beleven. Een waarheid die we alleen vanuit ons eigen gezichtspunt bezien of omdat je gewend bent om op een bepaalde manier naar de wereld te kijken. Je kijkt nou eenmaal niet altijd door een roze bril naar het leven. Soms is ie zwart wanneer je het niet ziet zitten, groen van jaloezie, rood van woede enzovoort.

Schrijf je vrij van Mirjam Windrich

In dit boek vertelt Windrich over een methodiek die zij ontwikkelt heeft: Mindful Analysis. Een methode waarbij je schrijvend je innerlijke waarheid vindt. Een methode die deels gebaseerd is op de Vier Edele Waarheden, de basis van het boeddhisme. Deze waarheden vormen een onderbouwing voor de 4 fases in de Mindful Analysis. Ik vat ze hieronder in mijn eigen woorden samen:

  1. Wat speelt er.
  2. Hoe is het zo gekomen
  3. Welke mogelijkheden zijn er om het anders te gaan doen
  4. Formuleren van plannen: wat ga je nu doen.

Windrich schreef dit boek om haar methode voor een groot publiek beschikbaar te stellen als alternatief voor de zogeheten keukentafelgesprekken en langdurige coaching- en therapiesessies. Het allerbelangrijkste in deze methode is: Je doorloopt de methodiek schrijvend en volledig op je eigen manier. Deze methodiek zet je aan tot zelfonderzoek, tot het vinden van antwoorden in jezelf. De begeleiding tijdens dit proces is ook schrijvend. In elke fase vanuit een iets andere rol maar vooral vragend zodat de de schrijver zijn verhaal nog verder kan uitdiepen. De eerste 2 fases doen met sterk denken aan de onderzoeksfase in het proces van het schrijven van een essay. Je gaat in je eigen leven, je eigen gedachten op onderzoek. Nu ik het boek helemaal gelezen heb doet het me ook denken aan een aantal modules van de cursus die ik vorig jaar ontwikkelde: Je Eigen Wijze Reis. Niet gek natuurlijk omdat ik daarvoor ook gebruik heb gemaakt van mijn elementen uit het boeddhisme, ervaring met schrijven en mindfulness. Het grootste verschil is denk ik dat in Mindful Analysis de hulpvraag pas na het schrijven van de eerste tekst wordt geformuleerd, niet voordat je aan het traject begint. En ik moet zeggen: je hoofd weet vaak pas wat je hart te zeggen heeft wanneer je schrijvend onderweg gaat.

De boeken die ik in deze aflevering besproken heb, wil jij wellicht in je eigen boekenkast wanneer je meer zelfonderzoek wilt doen in je dagboek of jezelf wilt uitdagen meer te observeren om zo verhalender te kunnen schrijven.

Dank je we voor het luisteren en heel graag tot een volgende! 

Ik ben Esther, schrijfbegeleider en ervaringsdeskundig professional op gebied van mentale en fysieke uitdagingen. Ik weet hoe belangrijk het is om ruimte te maken voor je eigen wensen en verlangens en help je weer contact te maken met jouw creativiteit en intuïtie om zo op je Eigen Wijze invulling aan je leven te geven. Schrijven is hierbij een belangrijke tool om je te helpen tussen de regels tevoorschijn te komen! Telkens weer ben ik vol verwondering over hoe woorden die lange tijd tussen de regels verzwegen zijn gebleven tevoorschijn komen wanneer pen en papier een vertrouwde en veilige plek blijken te zijn.