#11 Schrijvend op reis in je innerlijke landschap

Lees hieronder de transcriptie van deze aflevering

Hay! Leuk dat je luistert naar deze aflevering van “Tussen de regels schrijven” waarin ik je vertel over innerlijk schaduwwerk en hoe creatief dagboekschrijven een bijdrage aan het proces levert. 

Een jaar of 6 geleden ging ik voor het eerst op schrijfretraite en leerde ik het creatief dagboekschrijven kennen. Middels verschillende technieken maak je op een zachte manier contact met je belevingswereld, met wat je werkelijk aan het hart gaat. Ik leerde dat je brein heel goed is in je daarvan afleiden en dat dát was waar ik al die jaren in mee was gegaan. Ook leerde ik hoe je je brein gerust kunt stellen, hoe je een veilige en vertrouwde omgeving op papier kunt creeeren om zo contact te maken met wat je hart te zeggen heeft. 

It’s not a quick fix. Net als een hardloper niet automatisch een marathonloper is,  zul je ook je schrijfspieren moeten blijven gebruiken om zo steeds meer vertrouwd te raken met wat er in je omgaat. Dat is niet altijd makkelijk of mooi net als dat een marathonloper het gaandeweg niet makkelijk heeft en er al helemaal niet mooi uitziet met het snot voor de ogen na zoveel inspanning.  Hoewel daardan ook weer schoonheid in ligt omdat dat beeld laat zien dat er nogal wat voor nodig was om hier te komen.

Niet schrijven of zo af en toe, als het zo eens uitkomt of wanneer je niks te doen hebt, laat de stroom van woorden opdrogen. Dat wat gehoord wil worden blijft zwaar in je hart aanwezig en geeft een seintje aan je brein om maar vooral veel afleiding te verzorgen. Zolang je je pen in beweging houdt, geef je je brein de boodschap dat deze gewoonte een blijvertje is waardoor het uiteindelijk rustiger wordt en je hart de kans krijgt tussen de regels tevoorschijn te komen. Er ontstaat rust om weloverwogen te kiezen voor waar jij ruimte voor wilt maken.

Ik weet het, dit klinkt eng en fijn tegelijkertijd. Mijn kennismaking met creatief schrijven was precies dat. En toch ben ik blij dat ik die stap zette, dat ik tussen de regels door ben gaan luisteren. Of eigenlijk moet ik zeggen dat ik deze vaardigheid heb mogen leren. Want nog steeds zijn er momenten of periodes waarop ik niet durf te schrijven. Mijn pen en ik zijn inmiddels zo op elkaar ingespeeld dat mijn hart niet meer tussen de regels verzwegen wil blijven. En dus zijn er periodes of momenten waarop ik niet durf te schrijven…

Zo’n moment kwam op de eerste dag van mijn schrijfretraite waar s avonds al een eind aan kwam vanwege de lockdown van december. Voor de 6e keer zou ik voor 5 dagen mijn intrek in het klooster in Huissen nemen. Meevaren op het ritme van de maaltijden, de schrijfsessies en mijn oh zo heerlijke rustmomenten. Sinds die eerste keer in 2015 kijk ik al vanaf januari uit naar de week in het late najaar waarin ik mijn aandacht en energie even helemaal alleen aan mezelf mag besteden. Een weeek waarin ik niet hoef te koken maar gewoon mag aanschuiven. Een week waarin ik niets hoef te plannen behalve op tijd in onze schrijfruimte zijn. Een week van ontmoeting met mede innerlijke pelgrims. Een week waarin elke ochtend in stilte begint zodat het langzaamaan ook stiller in mijn hoofd wordt. Kortom, een week waar ik me echt verschrikkelijk op verheug. 

De lockdown vulde mijn hart met schaduwen en pijn. Emoties waarvan ik wist dat ze zich om zouden zetten in pikzwarte inkt die in hanepoten in mijn retraiteschrift terecht zouden komen. En dat schrift wilde ik nou juist NIET bezoedelen. En dus schreef ik niet en kwam de pijn er in de vorm van tranen uit. Die hele dinsdag kon ik amper een woord uitbrengen zonder in huilen uit te barsten.

Pijn, boosheid, verdriet, teleurstelling. Het laat zich niet wegstoppen door het er niet over te hebben. Het verdwijnt niet en wordt juist groter. Het zet zich vast in je lijf en er hoeft maar iemand langs te komen die onbedoelt op de zere plek duwt of alles komt weer naar boven. Ik was er heellang heel goed in om dat voor mezelf te houden, het weg te lachen, het onderwerp met veel hilariteit ergens anders op te brengen of als je wat dichter bij me stond, je de silent treatment te geven. Dat was niet alleen schadelijk voor de relatie met de ander maar ook heel erg schadelijk voor mijn gezondheid.

Er zijn verschillende manieren om je gesloten, je gekwetste, je rouwende hart weer te openen. Voor de een werkt hardlopen, een ander gaat schilderen of drinken of zweet het uit in een hut in het bos. Praten met een professional kan een manier zijn, een nieuwe liefde vinden, mediteren, vertrouwde mensen om je heen verzamelen of je juist terugtrekken. Schrijven en vast nog zoveel meer. 

Schrijven over je verdriet en de schaduwen in je ziel is diep innerlijk werk dat niet altijd heel zwaar hoeft te zijn. Schaduwen maken onderdeel uit van wie je bent. Hebben je  gemaakt tot wie je bent. Toch bestaat leven naast schaduwen ook nog uit zoveel meer. Dingen waar je dankbaar voor bent. Waar je liefde voor voelt, je rust vindt, je helemaal in een flow van raakt of waardoor je niet stil kunt blijven zitten of in dansen en zingen van uitbarst. 

Op de woensdag na de lockdown begon de zon te schijnen, besloot ik een lange wandeling in het bos te makenen daar herinnerde ik me een schrijfoefening die ik tijdens de allereerste retraite deed en die uiteindelijk de basis werd van de cursus die ik vorig jaar ontwikkelde. Die kon ik nu goed zelf gebruiken!  Thuis zocht ik pen, papier en verf bij elkaar en gaf mijn hart, die en de daaropvolgende dagen, de ruimte op papier.

Er kwamen in eerste instantie nog geen volzinnen op papier (zo werkt dat vaak als je geemotioneerd bent, dan lukt het vaak niet om gelijk onder woorden te brengen wat je voelt en dat is helemaal normaal) en dus maakte ik een lijst van trefwoorden. Een lijst van gevoelens, emoties, gedachten en wensen. Het werd een mengelmoes van van allesdoorelkaar. Angst stond naast verheugvreugde en depressie naast intentie. Daarna pakte ik potloden en waterverf. Ik probeerde een voorstelling te maken van een landschap. Ik zette mijn potlood op papier en stelde mezelf de vraag: Als mijn leven een eiland was, hoe zag ik er dan uit?  Ik begon met de vorm.  Het werd een ovale rechthoek met allerlei bochten en uitstulpingen. Een eiland heeft natuurlijk havens, stranden, wegen, plaatsen, heuvels, bossen meren vlaktes en weet ik wat. Ik legde treinsporen aan, bouwde bruggen, stelde veerdiensten in. En zomaar ineens kreeg ik zin om op mijn eiland op reis te gaanen schreef ik een reisverslag van die reis.

Elk land heeft zijn bezienswaardigheden, elk land heeft onherbergzame plekken, plekken waar je niet alleen doorheen moet willen gaan. Elk land heeft gebieden die uitnodigen tot activiteiten en gebieden waar je heerlijk kunt ontspannen en genieten van de omgeving. Reizen doe je de ene keer te voet, dan weer is het roeien met de riemen die je hebt en sommige stukken kun je beter per trein afleggen.  En precies zo zit ons mensenleven ook in elkaar.

Weten waar je uithangt, waar je je op de kaart van jouw eiland, jouw levensreis,  bevindt, is superhandig om te weten. Het maken van de kaart en nog meer het schrijvend in mijn eigen landschap op reis gaan, maakte dat ik zag dat er een weg voorbij het verdriet en de teleurstelling was. Maakte dat ik zag hoe ik daar terecht was gekomen en dat er manieren waren hoe ik verder kon komen. En wat ik voor mezelf  nog wel het fijnste vond om te ontdekken: dat deze donkere plek bij mij hoort, dat ik daar vast nog wel eens terecht zal komen maar dat er nog zoveel meer plekken zijn waar ik naartoe kan. Dat ik van sommige plekken al een reisschema heb en dat ik die van andere nog kan uitvogelen. 

We hebben allemaal mindere periodes in ons leven, periodes waar je soms vanzelf en soms met hulp weer door komt. Periodes waarin je gevraagd wordt jouw eigen innerlijke schaduwwerk te doen. Dat heb ik inmiddels op verschillende manieren voor mezelf gedaan. Zowel ikzelf als de mensen die ik heb mogen begeleiden hebben het waardevolle effect van creatief dagboekschrijven in hun proces van ontdekking van hun innerlijk landschap mogen ervaren.

Dank je wel voor het luisteren naar deze aflevering.Ik vind het super als je deze podcast deelt met mensen waarvan je weet dat ze geïnteresseerd zijn in creatief dagboekschrijven of innerlijk schaduwwerk. Zo kan ik nog meer mensen inspireren en dat vind ik fijn! Heel graag tot een volgende keer!